Diabeti mund te preke syte ne disa menyra, duke shkaktuar potencialisht nje sere problemesh te shikimit qe mund te ndikojne ne cilesine e jetes se nje personi.
Semundja diabetike e syrit eshte nje grup semundjesh te syrit qe prekin njerezit me diabet. Nivelet e larta te sheqerit ne gjak tek njerezit me diabet mund te shkaktojne demtim te eneve te gjakut ne retine (pjese e syrit pergjegjese per shikimin).

Dy llojet me te zakonshme te semundjes se syrit diabetik jane:

1. Retinopatia diabetike
   Kjo eshte nje gjendje ne te cilen enet e gjakut ne retine demtohen, duke çuar deri ne humbje te shikimit ose verberi.
2. Edeme makulare diabetike
   Kjo ndodh kur enet e demtuara te gjakut rrjedhin ne makule(pjesa e retines pergjegjese per shikimin qendror). Kjo mund te shkaktoje qe makula te fryhet dhe te jape nje shikim te paqarte ose humbje te shikimit.

Po ashtu njerezit qe vuajne nga diabeti jane te rriskuar edhe per te zhvilluar katarakte, glaukome dhe glaukome jovaskulare.

CILAT JANE DISA NGA SHENJAT E SEMUNDJES SE SYRIT DIABETIK?

Ne fazat e hershme, semundja diabetike e syrit mund te mos shkaktoje simptoma te dukshme.
Megjithate, ndersa gjendja perparon, mund te perjetoni simptomat e meposhtme:

• Shikim i turbullt
• Veshtiresi per te pare naten
• Ngjyrat duken te zbehura
• Njolla te erreta ose zona boshe ne shikimin tuaj
• Dhimbje ose presion ne sy
• Pamje periferike e ulur
• Humbja e shikimit ose verberia

KU QENDRON LIDHJA NDERMJET DIABETIT DHE DEMTIMIT TE SHIKIMIT?

Diabeti ka nje ndikim te rendesishem ne sy, pasi nivelet e larta te sheqerit mund te demtojne enet e gjakut ne retine(pjesa e syrit pergjegjese per shikimin). Me kalimin e kohes, kjo mund te çoje ne nje sere semundjesh te syrit te njohura kolektivisht si semundje diabetike te syrit.

Problemet qe shfaq diabeti ne sy jane:

• Retinopatia diabetike
• Edema makulare diabetike
• Glaukoma
• Katarakta
• Sindromi i syrit te thate
• Problemet e kornese

Njerezit me diabet jane gjithashtu ne rrezik me te larte te zhvillimit te ketyre semundjeve ne krahasim me ata pa diabet.

Ekzaminimet e rregullta te syve jane thelbesore per njerezit me diabet per te zbuluar heret çdo shenje te semundjes diabetike te syrit dhe per te parandaluar humbjen e shikimit. Eshte gjithashtu e rendesishme te menaxhoni nivelet e sheqerit ne gjak, tensionin e gjakut dhe nivelet e kolesterolit per te ndihmuar ne uljen e rrezikut te semundjes se syrit diabetik dhe komplikimeve te tjera te lidhura me diabetin.

KUR DUHET TE BEHEN VIZITAT TEK MJEKU OKULIST?

Per njerezit me diabet, rekomandohet te beni nje ekzaminim gjitheperfshires te syrit, te pakten nje here ne vit, edhe nese nuk keni ndonje simptome te dukshme. Ky ekzaminim i lejon mjekut okulist te kontrolloje per ndonje shenje te semundjes diabetike te syrit.
Ne disa raste, mjeku okulist mund te rekomandoje ekzaminime me te shpeshta te syve nese keni shenja te semundjes diabetike te syrit ose probleme te tjera te syrit.

Nese perjetoni ndonje ndryshim ne shikim ose vereni ndonje problem me syte, si turbullim i shikimit, njolla te erreta ose dhimbje ne sy, duhet te shihni mjekun sa me shpejt te jete e mundur, edhe nese eshte perpara ekzaminimit te ardhshem te planifikuar.

SI BEHET TRAJTIMI I SEMUNDJES DIABETIKE TE SYRIT?

Ka disa lloje trajtimesh per syte, ne varesi te llojit dhe ashpersise se gjendjes se syve.
Ketu do te permendim disa nga trajtimet me te zakonshmet:

1. Medikamentet, si pikat e syve, pomadat ose kokrrat e marra nga goja, mund te perdoret per te trajtuar nje sere semundjesh te syrit, duke perfshire infeksionet, alergjite, etj.
2. Kirurgjia mund te jete e nevojshme per te trajtuar disa semundje te syrit, si p.sh kataraktet, glaukoma, etj. Ka disa lloje
   te operacioneve te syve, duke perfshire kirurgjine me lazer dhe mikrokirurgjine .
3. Aplikimin e medikamenteve direkt ne sy mund te perdoren per te trajtuar disa semundje te syrit, te tilla si degjenerimi makular i lidhur me moshen dhe retinopati diabetike.
4. Pajisjet optike, si syzet, lentet e kontaktit ose lente artificiale, mund te perdoren per te korrigjuar problemet e shikimit ose per te mbrojtur syte nga demtimet e metejshme.
5. Ndryshimet e stilit te jeteses, te tilla si mbajtja e syzeve te diellit per t’u mbrojtur syte nga rrezet UV, lenia e duhanit dhe ngrenia e nje diete te shendetshme, mund te ndihmoje gjithashtu ne ruajtjen e shendetit te syve dhe parandalimin e humbjes se shikimit.

REFERENCAT

1. American Diabetes Association (ADA): Eye Complications (Komplikimet e Syrit)
   • Burimi: American Diabetes Association
   • Linku: https://www.diabetes.org/diabetes/complications/eye-complications
2. National Eye Institute (NEI): Diabetic Eye Disease (Sëmundjet e Syrit te Diabetikëve)
   • Burimi: National Eye Institute
   • Linku: https://www.nei.nih.gov/learn-about-eye-health/eye-conditions-and-diseases/diabetic-eye-disease
3. Mayo Clinic: Diabetic Retinopathy (Retinopatia Diabetike)
   • Burimi: Mayo Clinic
   • Linku: https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/diabetic-retinopathy/symptoms-causes/syc-20371611
4. American Academy of Ophthalmology (AAO): Diabetic Eye Disease (Sëmundjet e Syrit te Diabetikëve)
   • Burimi: American Academy of Ophthalmology
   • Linku: https://www.aao.org/eye-health/diseases/diabetic-eye-disease
5. National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases (NIDDK): Diabetic Eye Disease (Sëmundjet e Syrit te Diabetikëve)
   • Burimi: National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases
   • Linku: https://www.niddk.nih.gov/health-information/diabetes/overview/preventing-problems/diabetic-eye-disease