Modeli i te ecurit ndryshon nga nje njeri ne tjetrin, ai eshte unik, por ndonjehere nje demtim ose semundje mund te shkaktoje nje ecje jonormale.
Ju mund te shikoni nje ecje jonormale nese mblidhni gishtat e kembeve kur ecni, beni hapa te larte ose nuk mbani ekulibrin kur ecni. Disa anomali te ecjes jane te perkohshme dhe te tjerat kerkojne ndjekie mjeksore gjate gjithe jetes.
Kur ecni, muskujt balancojne dhe koordinojne levizjet tuaja.

Çdo demtim apo semundje qe prek trurin, palcen kurrizore, kembet ose shputat e kembeve mund te ndryshoje menyren e te ecurit tuaj.
Disa shembuj te zakonshem te nje ecjeje jonormale jane:

• Çale-cale.
• Zvarritja(terheqja) e gishtave te kembeve.
• Ngaterrimi i kembeve(hedhja e hapave pa kujdes).
• Hapat e shkurter.
• Veshtiresi per te mbajtur ekulibrin, trupin drejt .
• Probleme me koordinimin.

LLOJET E ECJEVE JONORMALE?

Ekzistojne disa lloje te ndryshme te anomalive te ecjes, me te zakonshmet perfshijne:

1. Ecja antalgjike.
   Nje ecje antalgjike eshte rezultat i dhimbjes dhe eshte lloji me i zakonshem i ecjes jonormale.
   Kjo ju ben te ecni çale-cale.
2. Ecje shtytese (ecje parkinsoniane).
   Kjo lloj ecjeje prek njerezit e diagnostikuar me semundjen e Parkinsonit. Karakteristikat e nje ecjeje shtytese perfshijne nje qendrim te perkulur, te ngurte ku koka dhe qafa jane te perkulur perpara. Hapat tuaj jane zakonisht te shkurter dhe te shpejte per te ruajtur ekulibrin.
3. Ecja si gershere.
   Kjo lloj ecjeje e ka marre emrin sepse gjunjet dhe kofshet tuaja godasin ose kryqezohen ne nje model si gershere kur ecni. Hapat mund te jene te ngadalte dhe te vegjel. Kjo lloj ecjeje zakonisht prek njerezit e diagnostikuar me paralize cerebrale spastike.
4. Ecje spastike (ecje hemiplegjike).
   Nje ecje spastike ju ben te ecni me nje kembe te ngurte . Kur e ngrini ate kembe per te ecur, ajo ose terhiqet ose lekundet ne nje levizje gjysmerrethore (rrethimi). Kjo lloj ecjeje eshte i zakonshem ne mesin e njerezve te diagnostikuar me paralize te trurit, skleroze te multiple ose hemiplegji.
5. Ecja me hapa te medhenje (ecje neuropatike).
   Kjo lloj ecjeje shkakton nje shkalle te larte, ku ju ngrini kofshen per te ngritur kemben me lart se normalja ndersa ecni.
   Gishtat e kembeve zakonisht drejtohen poshte dhe gervishtin token kur ecni. Atrofia e muskujve ose nje demtim i nervit peroneal (si nga nje hernie diskale), mund te shkaktoje nje ecje hap pas hapi.
6. Ecja me vate.
   Distrofia muskulare progresive ose dislokimi(zhvendosja jonormale) i ijeve te pranishme qe nga lindja mund te prodhojnë nje ecje qe krahasohet me ecjen e nje rose.
7. Ecja e perkulur.
   Nje ecje e perkulur ben qe kyçet, gjunjet dhe ijet te perkulen ndersa ecni.

Llojet e tjera te anomalive te ecjes perfshijne:

• Ecja ataksike.
  Kjo lloj ecjeje ndodh me degjenerimin e trurit. Shkakton hapa te parregullt qe ndikojne ne aftesine tuaj per te ecur ne nje vije te drejte kur ecni me thembrat e kembes. Ju mund te ndiheni te paqendrueshem nese keni nje ecje ataksike.
• Perzierja e ecjes.
  Perzierja eshte ecja pa i ngritur plotesisht kembet nga toka, kjo ben qe kembet te zvarriten. Ju mund te perzieni ecjet nese nuk ndjeni ekulibrin ose keni nje demtim qe ju pengon te ngrini kembet nga toka kur ecni.
• Ecja e pergjumur.
  Nje ecje e pergjumur eshte e zakonshme tek njerezit e prekur nga paraliza ose dobesia e zones gluteus (muskujt prane ijeve dhe prapanices). Shkakton nje hap te ngadalte dhe te gjate. Pjesa e siperme e trupit mund te levize perpara ose prapa per te zvogeluar peshen ne kemben e prekur.

KUR NDODHIN ME SHPESH KETO ANOMALI TE ECJES?

Anomalite e ecjes jane me te zakonshme me kalimin e moshes. Rreth 15% e njerezve perjetojne nje anomali te ecjes ne moshen 60 vjeç. Megjithate, me shume se 80% e njerezve mbi moshen 85 vjeç kane nje anomali te ecjes. Femijet kane me pak gjasa te kene nje anomali te ecjes, perveç nese kane nje semundje ose perjetojne nje traum.

KUSH JANE SIMPTOMAT E NJE ECJE JONORMALE?

Shenjat dhe simptomat e anomalive te ecjes ndryshojne ne baze te llojit te anomalive qe po perjetoni.
Disa nga simptomat me te zakonshme perfshijne:

1. Terhiqni(rreshqisni) ose ngaterroni kembet tuaja.
2. Nuk ruani dot ekuilibrin ndersa ecni.
3. Muskujt ose nyjet e ngurtesuara ne ije dhe kembe ju pengojne te levizni lirisht.
4. Lekundje te kraheve ne çdo hap (vale).
5. Ecni me koken dhe qafen te përkulur drejt tokes.
6. Duke bere hapa me te larte se normalisht dhe duke rene kembet ne toke ne çdo hap.
7. Duke hedhur hapa te vegjel.
8. Dhimbje gjate ecjes.

KUSH JANE SHKAQET E KETYRE NDRYSHIMEVE NE LEVIZJE?

Shkaqet me te zakonshme jane:

1. Dhimbje kyçesh, frakturat e kockave ose ndrydhjet .
2. Plage ne kembe, kallo, thonj te futur ne mish .
3. Probleme te veshit te brendshem.
4. Demtim te nervave.
5. Probleme me shikimin.

Disa semundje mund te shkaktojne anomali te ecjes dhe ato jane:

1. Semundja e Parkinsonit .
2. Skleroza multiple.
3. Goditja ne tru.
4. Artriti.
5. Hernie diskale.
6. Jane mbi 60 vjec.

SI VENDOSET DIAGNOZA E ANOMALIVE TE ECJES?

Nje mjek do te diagnostikoje anomalite e ecjes gjate nje ekzaminimi fizik.
Ata do te vleresojne po ashtu :

1. Vlereson forcen, tonin dhe koordinimin e muskujve tuaj.
2. Kontrollon gjatesine e kembeve (per shembull,gjatesia e te dy kembeve mund te jete e ndryshme).
3. Ekzaminon shikimin dhe presionin e gjakut.
4. Ekzaminon qafen dhe shtyllen kurrizore.
5. Vlereson ekuilibrin tuaj.
6. Vlereson diapazonin e levizjes se nyjeve te perdorura per te ecur.
7. Nje mjek mund te kryeje lloje te ndryshme analizash per te mesuar me shume rreth llojit te anomalive te ecjes qe keni dhe çfare e shkakton ate.

SI MUND TE TRAJTOHEN NDRYSHIMET NE ECJE?

Trajtimi per anomalite e ecjes ndryshojne ne baze te llojit te ecjes dhe shkakut te saj.
Opsionet e trajtimit mund te perfshijne:

• Medikamente per te trajtuar gjendjen themelore si artriti, semundja e Parkinsonit ose skleroza multiple.
• Pushoni nese keni nje demtim.
• Terapi fizike dhe ushtrime forcuese.
• Kirurgji, duke përfshire zevendesimin e kyceve te ijeve ose gjurit.
• Perdorimi i pajisjeve per te asistuara ne levizje, si bastun ose karrige me rrota.
• Vendosja e mbajteseve ne anesi te mureve te shtepise apo ambienteve te perbashketa.
• Nese keni nje ecje jonormale, mjeku do t’ju jape udhezime per te parandaluar reniet dhe lendimet.

REFERENCAT

• “Gait Disorders: Evaluation and Management” nga Michael W. McDermott është një libër i njohur që trajton evaluimin dhe menaxhimin e çrregullimeve në ecje. Ky libër përmban një gamë të gjerë të teknikave dhe metodave për të trajtuar probleme të ndryshme në ecje.
• “Gait Analysis: Normal and Pathological Function” nga Jacquelin Perry dhe Judith M. Burnfield është një libër tjetër që trajton analizën e ecjes së njeriut dhe përdoret në trajtimin e anomalive në ecje.
• “Gait Disorders in the Elderly” nga Annie Robillard dhe Francois Prince është një artikull shkencor që shqyrton problemet e çrregullimeve në ecjen e pleqërisë.
• “Gait Abnormalities and Their Treatment” nga David Levine dhe Douglas Smith është një artikull tjetër shkencor që trajton problemet e anomalive në ecje dhe si të trajtohen ato.