CFARE JANE PROBLEMET ME BALANCEN(DREJTPESHIMIN) E TRUPIT?

Ndjenja e ekuilibrit ju ndihmon te qendroni drejt dhe te mbani ekulibrin ndersa ecni apo kur kryeni detyrat gjate dites. Ndjenja e ekuilibrit mbeshtetet ne nje koordinim midis vesheve, syve, muskujve, kockave dhe trurit tuaj. Kur diçka e prish rrjedhen e informacionit, ju humbni ndjenjen e ekuilibrit.
Problemet qe lidhen me mosmbajtien e drejtpeshimit trupor fillojne nga shume te lehta deri ne shume te renda.

Si funksionon mbajtia ekuilibrit?
Ndjenja e ekuilibrit mbeshtetet ne marredhenien midis sistemit tuaj nervor qendror (trurit) dhe sistemit tuaj shqisor.
Sistemi juaj ndijor perfshin:

1. Labirinti vestibular ne veshin e brendshem.
   Ketu perfshihen kanalet gjysmërrethore (unazat), te cilat reagojne kur ktheni koken dhe organet otolit qe reagojne ndaj gravitetit dhe levizjes.
2. Shikimi.
   Syte dergojne impulse ne trur qe tregojne se ku ndodhet trupi ne raport me objektet e tjera.
3. Lekura, nyjet dhe muskujt.
   Kur trupi leviz, ai ushtron presion mbi indet ne lekuren, muskujt dhe nyjet. Keto inde dergojnë sinjale ne trur duke i treguar se ku ndodhet trupi juaj ne raport me hapesiren. Per shembull, nese jeni ne kembe dhe mbeshteteni mbrapa, ju ushtroni presion ne pjesen e pasme te kembes dhe ne pjesen e poshtme te kembes. Ky presion i ben trurit tuaj te kuptoje se jeni duke u mbeshtetur ne vend qe te qendroni drejt.
4. Sistemi juaj nervor qendror i bashkon keto informacione ne menyre qe t’i tregoje trupit tuaj se si te ruaje ekuilibrin. Kur diçka prishet, sistemi juaj nervor qendror nuk mund te perpunoje sakte informacionin dhe ju ndiheni te paqendrueshem.

KUSH JANE SHENJAT QE SHFAQEN NGA PRISHJA E BALANCES TRUPORE?

Çeshtjet e ekuilibrit shkaktojne disa simptoma te lidhura me gjendjet themelore mjekesore ose çeshtje te tjera.
Simptomat e problemit te bilances perfshijne:

1. Vertigo. Vertigo ju ben te ndiheni te trullosur ose sikur bota po rrotullohet.
2. Ndjenja e humbjes se vetedijes ose te fiket.
3. Ndjeheni te turbullosur ne kembe (sikur jeni gati te bini).
4. Shikim i turbullt.

KUSH BEHET SHKAK PER HUMBJEN E BALANCES TRUPORE?

Njerez te ndryshem zhvillojne nje probleme me ekuilibrin ndersa rriten, por ju mund te zhvilloni probleme te ekuilibrit ne çdo moshe. Çrregullimet e veshit te brendshem, lendimet e kokes dhe problemet neurologjike mund te ndikojne ne ekulibrin tuaj trupor.

1. Çrregullime te veshit te brendshem.
   –Labyrinthitis.
   Labyrinthitis eshte inflamacion i labirintit, sistem i veshit te brendshem qe eshte pergjegjes per degjimin dhe ekuilibrin.
   -Neuriti vestibular
   Neuriti vestibular eshte inflamacion i nervit vestibulokoklear ne veshin e brendshem.
   -Vertigo beninje paroksizmale pozicionale .
   Nese keni vertigo beninje paroksizmale pozicionale , ndryshimet ne pozicionin e kokes te tilla si perkulja e kokes prapa ose ulja ne shtrat shkaktojne marramendje.
   -Neuroma akustike
   Ky tumor jo kanceroz ne veshin e brendshem mund te ndikoje ne ekuilibrin tuaj.

Probleme te ekuilibrit mund te jene simptome e disa kushteve te tjera si:

2. Semundje neurologjike.
   Semundja e Alzheimerit dhe semundja e Parkinsonit jane shembuj te problemeve mjekesore qe mund te ndikojne ne ndjenjen tuaj te ekuilibrit.
3. Semundjet kardiovaskulare.
   Semundjet e zemres mund t’ju bejne te ndiheni sikur do te humbisni ndjenjat, te bini, pra te humbisni ekulibrin.
4. Hipotensioni postural.
   Presioni i ulet i gjakut qe ndodh kur ngriheni menjeher nga qendrimi ulur ose shtrire.
5. Lendimet e kokes.
6. Dhimbje koke ose migrena.

SI MUND TA DIAGNOSTIKOJME NJE PROBLEM LIDHUR ME PRISHJEN E EKULIBRIT?

Ka disa lloje analizash qe sherbejne per te zbuluar shkaqet e ndryshimeve te ekulibrit te trupit.

1. Videonistagmografia.
   Ky test u jep ofruesve informacione se si funksionojnë pjeset e sistemit te veshit te brendshem dhe syte.
2. Karrige rrotulluese.
   Ky test kontrollon refleksin midis vesheve dhe syve tuaj.
   Mjeku do t’ju kerkoje te mbani syte hapur dhe t’u pergjigjeni pyetjeve ndersa karrigia leviz.
3. Testi klinik i modifikuar i nderveprimit ndijor me ekuiliberin.
   Ky test tregon se si ndjesia e prekjes ne kembet, shikimi dhe veshi i brendshem ndikon ne ekuilibrin tuaj trupor.
4. Testi i impulsit te kokes me video.
   Ky test kontrollon refleksin midis vesheve dhe syve ne pergjigje te levizjeve te shpejta te kokes.
5. Testimi i mprehtesise vizuale.
   Ky test vlereson se sa mire funksionon sistemi i ekuilibrit te veshit te brendshem kur leviz koken. Ju do te shikoni ne nje ekran kompjuteri dhe do te identifikoni nje objektiv ndersa levizni koken.

SI MUND TE TRAJTOHET NJE PROBLEM LIDHUR ME EKULIBRIN TRUPOR?

Ofruesit e kujdesit shendetesor trajtojne problemet e ekuilibrit duke menaxhuar shkakun. Ata mund te rekomandojne terapi rehabilitimi vestibular, nje forme e veçante e terapise fizike qe perfshin ushtrime dhe teknika qe mund t’ju ndihmojne te menaxhoni problemet tuaja te ekuilibrit.

Si mund te kujdeseni per veten tuaj?

1. Mbani nje peshe te shendetshme trupore.
2. Forconi muskujt e brezit tuaj(te barkut) pasi ndihmojne ne stabilizimin e te gjithe trupit.
3. Merrni kohen tuaj.
   Nese keni probleme me ekuilibrin, jepini vetes kohe per t’u ngritur nese keni qene ulur. Nese ndiheni te paqendrueshem kur ngriheni, ecni ngadale.

REFERENCAT

1. Wilke, H. J., Wolf, S., Claes, L. E., & Arand, M. (1995). Stability increase of the lumbar spine with different muscle groups: A biomechanical in vitro study. Spine, 20(2), 192-198.
2. McGill, S. M., & Brown, S. (1993). Creep response of the lumbar spine to prolonged full flexion. Clinical biomechanics, 8(6), 297-300.
3. Panjabi, M. M. (1992). The stabilizing system of the spine. Part I. Function, dysfunction, adaptation, and enhancement. Journal of spinal disorders, 5(4), 383-389.
4. Cholewicki, J., Juluru, K., Radebold, A., & Panjabi, M. M. (1999). Muscle responses to lateral versus anterior sudden loading: A biomechanical analysis. Spine, 24(23), 2584-2592.
5. O’Sullivan, P. B., Grahamslaw, K. M., Kendell, M., Lapenskie, S. C., Moller, N. E., Richards, K. V., … & Dankaerts, W. (2005). The effect of different standing and sitting postures on trunk muscle activity in a pain-free population. Spine, 30(23), E697-E703.