ANOMALITE E KOKES DHE FYTYRES.
Anomalite kokes dhe fytyres (kraniofaciale) jane deformime qe prekin koken dhe kockat e fytyres se femijes.
Keto çrregullime jane zakonisht te pranishme ne lindje dhe mund te variojne nga te lehta ne te renda.
Anomalitë e zakonshme kraniofaciale jane :
- Carje te buzes dhe qiellzes.
- Craniosynostosis, mbyllja e parakohshme e hapsirave(fontanela) te buta ne kafken (koken) e nje foshnjeje.
- Mikrosomia hemifaciale, nje gjendje ne te cilen indet ne njeren ane te fytyres jane te pazhvilluara.
- Keqformim vaskular, nje rritje jonormale e perbejne edhe enet e gjakut.
- Hemangioma, nje tumor beninj qe shkakton nje shenjë te kuqe gjate lindjes.
KUSH JANE SHKAQET E ANOMALIVE TE KOKES DHE TE FYTYRES?
Shumica e mjekeve pajtohen se nuk ka asnje shkak te vetem te ketyre llojeve te anomalive.
Ne vend te kesaj, shume faktore mund te kontribuojne ne zhvillimin e tyre, duke përfshire ketu:
- Gjenetika.
Femija mund te kete marre nje gjen te veçante ose kombinim gjenesh nga njeri ose te dy prinderit, ose gjenet mund te kene ndryshuar ne momentin e konceptimit. Keto situata mund te rezultojne ne nje anomali kraniofaciale(fytyres dhe kockes se kokes). - Mjedisore.
Aktualisht nuk kemi te dhena qe tregojne nje lidhje te drejtperdrejte midis ekspozimit ndaj disa ilaçeve ose kimikateve dhe anomalive kraniofaciale. Megjithate, mjeku mund t’ju pyese ende per çdo ekspozim para lindjes ndaj ketyre substancave. - Mungesa e acidit folik.
Acidi folik eshte nje vitamine B qe gjendet ne perimet me gjethe jeshile, leng portokalli, drithera te fortifikuara te mëngjesit dhe produkte me drithëra te pasuruara. Studimet kane treguar se grate qe nuk marrin mjaftueshem acid folik gjate shtatzenise mund te jene ne rrezik me te larte per te pasur nje femije me disa anomali kongjenitale, duke perfshire çarjen e buzes ose te qiellzes.
KUSH JANE SIMPTOMAT E ANOMALIVE TE ZHVILLIMIT TE KOCKAVE TE KOKES DHE FYTYRES?
Ketu jane disa shenja qe mund t’ju ndihmojne te identifikoni disa prej anomalive te zakonshme:
- Zvogelimi ose rritja e madhesise se kokes.
- Prania e pikave te kuqe ose te bardha ne fytyre.
- Ndryshime ne lekure si skuqje, skuqje, skuqje, lekure e thate dhe e ndjeshme.
- Prania e shenjave te ndryshme ne fytyrë si skuqje, skuqje ose zbardhje e lekures, vena te dukshme, demtime ose hematome.
- Probleme me shikimin ose degjimin.
- Prania e dhimbjeve te kokes, qe mund te jene e renda dhe te vazhdueshme.
- Ndryshime në marrjen e frymëmarrjes si frymemarrje e veshtire, frymemarrje e shpejtë ose shkurtim i frymemarrjes.
- Prania e vjelljeve dhe kruarjes se vazhdueshme.
SI DIAGNOSTIKOHEN ANOMALTE E KOKES DHE FYTYRES?
Mjeku i femijes suaj mund te diagnostikoje nje anomali kraniofaciale ne lindje ose gjate muajve te pare te jetes. Ndonjehere, keto deformime mund te identifikohen para lindjes me nje ultratingull prenatal.
SI TRAJTOHEN ANOMALITE E KOKES DHE TE FTYRES?
Trajtimi i anomalive kraniofaciale(te kokes dhe te fytyres) varet nga gjendja individuale. Nese deformimi i femijes perkeqesohet ose deshton te permiresohet pas nje prove te rregullimeve mekanike, duhet te konsideroni te kontaktoni nje neurokirurg pediatrik, nje neurokirurg te pergjithshem me ekspertize ne pediatri ose nje kirurg kraniofacial ose nje ekip te anomalive kraniofaciale.
REFERENCAT
- “Anomalitë kongjenitale të kokës dhe fytyrës: Një qasje kirurgjikale” nga Colin C. Buchanan është një libër i njohur që trajton shkakun dhe trajtimin e anomalive të kongjenitale të fytyrës dhe kokës.
- “Anomalitë e kokës dhe fytyrës së fëmijëve” nga Ellen C. Chadbourne dhe Robert J. Mannix është një libër tjetër i njohur që trajton problemet e anomalive të fytyrës dhe kokës në fëmijë.
- “Shkalla e anomalive të fytyrës dhe kokës në popullatën normale” nga Christopher R. Forrest dhe David W. Ray është një artikull shkencor që shqyrton shkallën e anomalive të fytyrës dhe kokës në popullatën normale dhe si ato ndikojnë në shëndetin e njeriut.
- “Anomalitë e kokës dhe fytyrës: Një qasje multidisiplinore” nga Jeffrey C. Posnick është një libër që përmban një gamë të gjerë të teknikave dhe metodave për trajtimin e anomalive të fytyrës dhe kokës në mjedisin kirurgjik dhe multidisiplinor.
