ANALIZA E TSH
CFARE ESHTE ANALIZA E TSH?
TSH ndryshe njihet si hormoni stimulues i tiroides. Nje analize TSH eshte nje analize gjaku qe mat vleren e ketij hormoni. Nivelet e TSH-it shume te larta ose shume te uleta mund te jene shenje e nje problemi te tiroides.
Tiroidja eshte nje gjender e vogel ne forme fluture ne pjesen e perparme te qafes. Tiroidja prodhon hormone qe kontrollojne menyren se si trupi perdor energjine. Hormonet e tiroides ndikojne pothuajse ne çdo organ ne trupin tuaj, duke perfshire zemren tuaj. Ato ju ndihmojne te kontrolloni peshen tuaj, temperaturen e trupit, forcen e muskujve dhe madje edhe inteligjencen. Nese nuk keni mjaftueshem hormone tiroide ne gjak, shume nga funksionet e trupit tuaj ngadalesohen. Nese keni shume, shume te larta funksione e trupit pershpejtohen.
Tiroidja kontrollohet nga nje gjender ne tru, e quajtur gjendra e hipofizes. Gjendra e hipofizes prodhon hormonin stimulues te tiroides (TSH). TSH i tregon tiroides suaj se sa hormone tiroide duhet te prodhoje.
Nese nivelet e hormoneve tiroide ne gjak jane shume te uleta, gjendra e hipofizes prodhon sasi me te medha te TSH per t’i thene tiroides te punoje me shume. Nese nivelet e hormoneve tiroide jane shume te larta, gjendra e hipofizes prodhon pak ose aspak TSH. Duke matur nivelet e TSH ne gjak , mund te zbuloni nese tiroidja po prodhon nivelin e duhur te hormoneve.
PER CFARE PERDORET ME SHPESH ANALIZA E TIROIDES?
Nje analize TSH perdoret per te zbuluar se sa mire funksionon tiroidja juaj. Mund te tregoje nese keni hipertiroidizem (sasi te larta te hormonit te tiroides) ose hipotiroidizem (sasi te ulta te hormonit te tiroides) ne gjak.
Por nje analize TSH nuk mund te tregoje se çfare po e shkakton problemin e tiroides.
Nese merrni ilaçe me recete per hormonet e tiroides per shkak te hipotiroidizmit ose per shkak se keni hequr tiroiden, duhet te beni analiza te rregullta te TSH per te kontrolluar nivelet e hormoneve te tiroides. Testet e TSH perdoren gjithashtu per te monitoruar nivelet e hormoneve tiroide pas trajtimit per hipertiroidizem.
KUR DUHET TE BENI NJE ANALIZE TE TSH?
Ju mund te keni nevoje per nje analize TSH nese keni simptoma te shumta ose shume te pakta qe lidhen me hormonin e tiroides ne gjak .
- Hipertiroidizmi (sasi te shumta te hormonit te tiroides) quhet gjithashtu tiroide teper aktive. Te kesh me shume hormone tiroide sesa te duhen pershpejton funksionet e trupit dhe shkakton simptoma qe perfshijne:
1.Humbje peshe edhe pse mund te hani me shume se zakonisht.
2.Rrahje te shpejta ose te parregullta te zemres.
3.Ndjeheni nervoz.
4.Probleme me gjumin, lodhje.
5.Dridhja e duarve, dobesia e muskujve.
6.Djersitje ose te qenit shume i ndjeshem ndaj nxehtesise.
7.Levizjet e shpeshta te zorreve.
8.Tiroide e zmadhuar.
- Hipotiroidizmi (sasi te pakta te hormonit te tiroides) quhet edhe tiroide joaktive. Mungesa e hormonit te mjaftueshem te tiroides ngadaleson funksionet e trupit tuaj dhe shkakton simptoma qe perfshijne:
1.Lodhje.
2.Shtim ne peshe.
3.Te qenit shume i ndjeshem ndaj te ftohtit.
4.Dhimbje te kyçeve dhe muskujve.
5.Lekure te thate.
6.Floke te thate, te holle.
7.Menstruacione te renda ose te parregullta.
8.Depresioni.
9.Kapsllek.
Ju gjithashtu mund te beni nje analize TSH, se bashku me analiza te tjera, per te ndihmuar ne diagnostikimin e gungave te pazakonta ne tiroide, qe mund te jene kancer tiroide ose nyje tiroide (rritje ne tiroide qe nuk jane kancer).
A DUHET TE PERGATITENI PER KETE ANALIZE?
Jo nuk ka asnje pergatitje te vecante per kete analize, por ndonjehere mund te jete e nevojshme dhe qe mjeku mund tju keshilloje te mos hani apo pini disa ore para berjes se analizes. Per berjen e analizes merret nje kampion/sasi gjaku nga nje vene e parakrahut dhe nuk ka dhimbje shume te medha.
CFARE TREGONIN REZULTATET?
Rezultatet e analizave te TSH mund t’ju tregojne nese tiroidja prodhon shume ose nivele te pakta te hormoneve te tiroides. Por analizat nuk mund te shpjegojne pse nivelet tuaja te TSH mund te jene shume te larta ose shume te uleta.
Nese rezultatet e analizave nuk jane normale, mjeku juaj ndoshta do te keshilloje analiza te tjera te gjakut per tiroiden per te zbuluar se çfare po shkakton problemin te tiroides.
Keto teste gjaku mund te perfshijne:
- Testi i hormonit te tiroides T4
- Testi i hormonit te tiroides T3
- Testi i antitrupave tiroide per te ndihmuar ne diagnostikimin e nje çrregullimi autoimun te tiroides, si psh :
1.Semundja e Graves, shkaku me i zakonshem i hipertiroidizmit.
2.Semundja e Hashimotos, shkaku me i zakonshem i hipotiroidizmit.
3.Ne disa raste, nje rezultat jonormal i TSH mund te jete nje shenje e nje problemi te gjendrres se hipofizes, por kjo nuk ndodh shpesh.
VLERAT NORMALE TE HORMONEVE TE TIROIDES?
Vlerat normale te TSH jane 0,5-5 mIU/L. Shtatzenia, historia e kancerit te tiroides, historia e semundjes se gjendrres se hipofizes dhe mosha me e madhe jane disa situata kur TSH mbahet ne menyre optimale ne nje game te ndryshme, siç udhezohet nga nje endokrinolog.
Vlerat normale te T4 janë 0,7-1,9 ng/dL. Individet qe marrin medikamente qe modifikojne metabolizmin e hormoneve tiroide dhe ata me nje histori te kancerit te tiroides ose semundjes se hipofizes mund te menaxhohen ne menyre optimale me nje game te ndryshme normale T4.
Nivelet totale te T4 dhe T3 totale matin hormonin e lidhur dhe te lire te tiroides ne gjak. Keto nivele ndikohen nga shume faktore qe ndikojne ne nivelet e proteinave ne trup, duke perfshire ilaçet, hormonet seksuale dhe semundjet e melçise.
- Nje nivel normal total i T4 tek te rriturit varion nga 5.0-12.0μg/dL.
- Nje nivel normal total i T3 tek te rriturit varion nga 80-220 ng/dL.
Analizat falas/jo te verteta te T3 jane shpesh jo te besueshme dhe nuk perdoren ne menyre rutinore per te vleresuar funksionin e tiroides.